Rafał Szczepański Architekt Projekty Publikacje Idee Kontakt
Projekt rewaloryzacji willi Sosnówka d. Leonówka, Konstancin, ulica Mickiewicza 3

 

Rys historyczny Budynek wzniesiony w 1903 roku (niektóre źródła podają 1907 rok), zaprojektowany najprawdopodobniej przez Józefa Piusa Dziekońskiego bądź też kogoś z jego pracowni (niektóre źródła podają, że zaprojektowany był przez Karola Jankowskiego, a nawet przez firmę Lilpop Jankowski) na działce z parcelacji Władysława Czosnowskiego i prawdopodobnie wykonany został przez jego firmę budowlaną. Niedługo po zakupie w 1896 roku gruntów hr. Witolda Skórzewskiego (od matki Witolda, Konstancji pochodzi nazwa Konstancin) na południe od rzeki Jeziorki i po założeniu przez Władysława Czosnowskiego Towarzystwa Akcyjnego dla Budowy i Eksploatacji Miejscowości w Królestwie Polskim, co miało miejsce w 1897 roku, wielu warszawskich architektów jęło projektować domy na sprzedaż lub na zlecenia klientów, świeżo upieczonych właścicieli działek budowlanych parcelacji Czosnowskiego, a jego firma budowlana, największa na rynku warszawskim, obiekty te w większości realizowała. Choć nie ma na do twardych dowodów, tak było z willą Leonówka wzniesioną w 1902 - 1903 (co widać na karcie pocztowej datowanej na 1903) roku, jak podają źródła z projektu Józefa Piusa Dziekońskiego, dla Leonii Rudzkiej (1859-1929). Willa Leonówka stanowiła znakomity przykład inspiracji zabudową z dolin alpejskich (prosta forma, kąt nachylenia połaci dachowych, zdobnictwo) odbiegając znacznie od schematycznego wizerunku obiektów o podobnym budżecie, charakterze i gabarytach, wznoszonych w tym czasie. W obiekcie tym pani Rudzka, znany warszawski pedagog prowadziła szkołę dla dziewcząt. Jak podają dostępne źródła, przed 1917 rokiem willa została rozbudowana przez architekta Bronisława Collonna Czosnowskiego, syna Władysława. Dobudowano niższe od pozostałych niepodpiwniczone skrzydło zachodnie, na parterze i piętrze mieszczące kuchnię i łazienki. Pomiędzy północnym i wschodnim skrzydłem wzniesiono wówczas trój kondygnacyjną, podpiwniczoną, prostokątną w rzucie oficynę. Po śmierci Leonii Rudzkiej w 1929 roku, jej siostrzenice, panie Domańskie prowadziły w budynku gimnazjum. Trwało to do 1936 roku kiedy to budynek zakupiony został przez nowych właścicieli, którzy z kolei sprzedali go w 1941 roku. W 1975 roku willa została przejęta na potrzeby Miasta Warszawy przez Skarb Państwa i przekazana na pensjonat FSO, a w 1985 roku sprzedana przez FSO dyrekcji Uzdrowiska Konstancin. W latach 1988 - 1991 roku willa poddana została adaptacji na biura dyrekcji Uzdrowiska Konstancin, przez co utraciła oryginalny układ funkcjonalny. Remont został przerwany w fazie wykończenia wewnętrznego i rozprowadzania instalacji. W tych latach obiekt został remontowany i przebudowany w zakresie substancji murowej, stropów, dachu elewacji, stolarki okiennej i drzwiowej oraz dekoracyjnych ozdób stolarskich na elewacjach obiektu. Wnętrza wyprawione zostały tynkiem wapienno cementowym, częściowo rozprowadzone instalacje; kanalizacyjna, elektryczna i centralnego ogrzewania. W 2003 roku obiekt został wpisany do Rejestru Zabytków pod nr 44A. Willa Sosnówka jest do kupienia. Czeka na nowego Właściciela. Kontakt w sprawie zakupu: Właściciel grzegorzkonopko@op.pl Projekt rewaloryzacji: Rafał Szczepański architekt nonkanon@nonkanon.pl
Leonówka (Sosnówka) Konstancin, pocztówka z pocz. XXw., zb. T. Lachowskiego (źródło: www.muzeumkonstancina.pl/733_leonowka_sosnowka data: 2017-20-23)
Założenia przyjęte do projektowania Podstawowym założeniem projektowym jest przywrócenie obiektowi funkcji mieszkalnej w standardzie współczesnego rozumienia funkcji mieszkalnej, rezydencjonalnej i współczesnych zasad techniki i sposobu użytkowania. W rezultacie powstał projekt umożliwiający restytucję funkcji mieszkalnej w wymiarze dużej rodziny lub wygodnej rezydencji. Stan techniczny substancji poddanej w latach 1988 – 1991 generalnemu remontowi z wymianą stropów i z zastosowaniem współczesnych technik izolacyjnych oraz dostęp do pełnej infrastruktury inżynieryjnej są podstawą nowej odsłony rewaloryzacji. Dla restytucji funkcji mieszkalnej w budynku projekt przewiduje niewielkie zmiany w samej substancji wykorzystując co paradoksalne wszystkie, nawet nietrafione lecz wykonane, istniejące już fizycznie rozwiązania. Położenie, lokalizacja, wskazania zagospodarowania terenu Doskonałe położenie w starej, nobliwej części Konstancina oraz wdzięczny kostium samej formy i nie mającej precedensu dekoracji budynku, składają się na dobry projekt wygodnego zamieszkiwania w obiekcie z historycznym ponad stuletnim rodowodem. Willa Sosnówka położona jest w starej części Konstancina wśród najstarszych i najbardziej reprezentacyjnych budowli składających się na ponad stuletni prestiż miejsca wypromowanego od początku XX wieku. Niedaleka trasa Warszawa -Góra Kalwaria oraz duże centrum handlowe w Starej Papierni z jednej, a zacisze wielkich ogrodów sąsiednich rezydencji z drugiej strony, tworzą system wartości skłaniających do podjęcia rewaloryzacji, a potem zamieszkania. Działka o powierzchni 3350 m2 pozwala na stworzenie otoczenia tak wygodnego jak i odpowiadającego randze lokalizacji. Projekt zagospodarowania terenu nakreśla powiązania drogami komunikacyjnymi oraz wskazuje zasadność wprowadzenia budynku gospodarczego mieszczącego garaże oraz zaplecze do pielęgnacji terenu działki. Zastosowane rozwiązania projektowe i powiązania funkcjonalne w budynku W projekcie zrealizowano zasadę porządku funkcji i ich rozrządu w klasycznych wzorach. I tak na parterze zaproponowano rozrząd funkcji oparty o hal wejściowy opatrzony sienią, wiatrołapem i garderobą, z którego prowadzą drogi do łazienki z wc i dużej kuchni ze spiżarnią, powiązanej z jadalnią wyposażoną w kredens. Z holu prowadzi przejście do salonu i dalej go gabinetu, dostępnego także bezpośrednio z zewnątrz. Dostępna także z zewnątrz, od strony dojazdu do garażu, klatka schodowa rozprowadza ruch do pomieszczeń parteru i piętra i poddasza. Parter wyposażony jest także w ogród zimowy od strony południowej zlokalizowany na zadaszonym tarasie w elewacji frontowej. Budynek zaopatrzony jest w system wejść znakomicie separujących ruch dla poszczególnych funkcji; wejście główne, oddzielne wejście do kuchni, wejście do ogrodu zimowego prowadzące dalej do salonu, wejście osobne do gabinetu i wreszcie wyjście z klatki schodowej w kierunku budynku gospodarczego i podjazdu gwarantują dyskrecję i bezkolizyjność nawet najwrażliwszych funkcji w budynku. Na piętrze zaprojektowano zespół sypialni wyposażonych we własne łazienki. Wariantowo, kosztem jednej z sypialni w skrzydle zachodnim zaprojektowano pokój łaziebny - Spa. Funkcje piętra dopełnia duże pomieszczenie hobby, np. ze stołem bilardowym, dostępne bezpośrednio z klatki schodowej łączącej wszystkie kondygnacje. Funkcja rekreacyjna znalazła swe miejsce także w podziemiu gdzie obok pomieszczeń magazynowych i pomieszczenia technicznego zaprojektowano saunę z natryskami, siłownię oraz salkę klubową z projektorem kinowym. Na kondygnacji poddasza dostępnej bezpośrednio z klatki schodowej zaprojektowano duży (30 m2) pokój gościnny (lub mieszkanie służbowe) oraz małą łazienkę. Zastosowane rozwiązania techniczne i materiałowe, instalacje Zasadą projektowania, adaptacji obiektu na cele mieszkalne jest oparcie się na wszystkich elementach budowlanych jakie są istotą stanu aktualnego, bez niepotrzebnych przekształceń czy doktrynalnego przywracania stanu pierwotnego. Zmiany budowlane jakie są wynikiem projektu koncepcyjnego ograniczają się do usunięcia niektórych wtórnych ścianek działowych pozostawiając prawie to wszystko co zostało wprowadzone przez remont z lat 1988 – 1991, niejako nadając temu rangą pierwotności, do której się odnosimy. Rozwiązanie takie bez szkody dla standardu technicznego i funkcjonalnego obiektu nie generuje niepotrzebnych kosztów. Dla podniesienia sprawności energetycznej budynku przy braku możliwości docieplenia fasad ze względów konserwatorskich można zastosować wypełnienie muru szczelinowego (szczelina ok 10 cm) wtryskiem styropianu w kulkach lub pian o sprawdzonych efektach technologicznych. W odniesieniu do detalu snycerskiego wystroju elewacji przyjąć można dwojakiego rodzaju postępowanie; po pierwsze można pokusić się o rewaloryzację elementów stolarki dekoracyjnej , częściową wymianę i wykończenie z zabezpieczeniem, co da efekt naturalnego starzenia lub wykonać elementy snycerskie jako nowe ze wzoru osiągając efekt świeżości trwającej przez wiele sezonów. W odniesieniu do stolarki okiennej i drzwiowej zewnętrznej (stolarka wewnętrzna jest pomijalna ze względu na prowizoryczność) można również przyjąć dwie metody postępowania; pierwsza traktującą stolarkę w stanie obecnym jako materiał do naprawy co w rezultacie da efekt naturalnego starzenia lub potraktowanie jej jako wzór do wykonania nowej o wyższym standardzie. W obu wypadkach jednak należy zastosować szklenie komorowe i okucia wieloryglowe, żeby nie powiedzieć obwiedniowe. W zakresie możliwości stosowania posadzek należy przyjąć roztrzygnięcia wynikające z aktualnych przekrojów, które pozwalają na zastosowanie posadzek - parkietów na gładzi wyrównawczej położonej na stropach Kleina lub posadzek kamiennych o grubości do 2 cm. W niektórych pomieszczeniach piętra taka gładź jest już wykonana. W dyspozycji projektowej dla wnętrz należy przyjąć standard posadzek w przestrzeniach parteru jako posadzki kamienne i parkiety w pomieszczeniach długotrwałego pobytu, gresy i kamień w kuchni, łazienkach i pomieszczeniach podziemia. Jako wyprawę ścian i sufitów należy przyjąć gładź gipsową malowaną. Obiekt należy wyposażyć we wszystkie instalacje techniczne: grzewcza opartą o kotłownie gazową lub dostęp ciepła z nieodległej sieci cieplnej, wody z sieci miejskiej odprowadzenia kanalizacji do miejskiej sieci kanalizacyjnej oraz elektroenergetyczną. W najbliższym sąsiedztwie obiektu możliwy jest dostęp do wszystkich mediów. Projekt aranżacji wnętrz W projekcie aranżacji wnętrz pokazano przykładowe rozwiązania układu mebli i urządzeń przystosowane do standardu dużego domu – rezydencji ze wszystkimi jej atrybutami, od reprezentacji poprzez rekreacje, przygotowywanie i spożywanie posiłków do odpoczynku w sypialniach z własnymi łazienkami. Projekt wskazuje nieograniczone prawie możliwości aranżacji i stosowania umeblowania przy zachowaniu pryncypialnych zasad jak relacje do stron świata i warunków technicznych, jak dostęp do instalacji. Zaprezentowany charakter wystroju wnętrz odpowiada zarówno stylistyce obiektu z początku XX wieku jak i randze współczesnej rezydencji. Oczywiście, jak to ma miejsce w rozwiązaniach przykładowych, odstępstwa czy tez wtrącenia własnych sposobów widzenia aranżacji podnoszą tylko wartość relacji osobistych z przestrzenią przez co prowadza do komfortu zamieszkiwania. W rozwiązaniach wystroju wnętrz, a zwłaszcza w odniesieniu do detalu stolarki drzwiowej należy odwołać się do skromnej ikonografii wskazującej na zastosowanie stolarki drzwiowej płycinowej malowanej na biało, a w niektórych miejscach nowo wprowadzonych, nie historycznych podziałów zastosować surowe, neutralne tafle szklane. W kolorystyce stolarki okiennej nie trzeba sugerować się stanem obecnym, kolorem braązu z widokiem naturalnych włókien gdyż zasadą epoki powstawania było malowanie najczęściej na biało po zastosowaniu czerwonych podkładów z tlenkiem ołowiu. Jednak dekoracja snycerska niewątpliwie pozostawiona była w kolorze naturalnym lub lekko brązowionym przy zastosowaniu bejc i pokostów, a może nawet lakierów. Charakter obiektu, wdzięk wystroju, a także historyczna proweniencja, prestiżowa lokalizacja i forma spod reki wybitnego architekta stanowią o atutach tego budynku aspirującego do rangi ekskluzywnej rezydencji. Rafał Szczepański, architekt
Rafał Szczepański Copyright Warszawa 2021 nonkanon@nonkanon.pl